E oo lava i le taumalulu, o loo susulu pea le la.
E ui ina lelei le la, ae o ave o le ultraviolet e matua matutua ai tagata. Atonu e te iloa o le soona faʻaalia i ave o le ultraviolet e mafai ona faʻavaveina ai le matua o le paʻu, ae atonu e te le iloa o le faʻaalia tele i ave o le ultraviolet e mafai foi ona faʻateleina ai le lamatiaga o nisi faʻamaʻi mata.
Pterygium ose lanu piniki, aano aano tafatolu aano e ola i luga o le mata. E mafai ona matua afaina ai le vaai. Ua iloa o le pterygium e taatele i tagata e nonofo i fafo mo se taimi umi, e pei o le au faifaiva, faifaiva, faaseʻe ma le faaseʻe fiafia.
E le gata i lea, o le tele o le faʻaalia o le ultraviolet o le a faʻateleina ai le lamatiaga o faʻamaʻi ma le kanesa o mata. E ui lava o le tulai mai o nei faamai ose faagasologa umi, ae o le taimi lava e tupu ai, o le a matua lamatia ai le soifua maloloina o mata.
O le tele o taimi, matou te filifili e fai mata tioata ona o le susulu o le la, ae i le avea ai o se fomaʻi mata, ou te faʻamoemoe e taʻu atu i tagata uma: o le ofuina o mata tioata e le gata e taofia ai i tatou mai le lagona o le susulu i le la, ae sili atu ona taua, e mafai ona faʻaitiitia ai ave o le ultraviolet Faʻaleagaina mata.
O le to'atele o tatou tagata matutua e iai le masani o le fai mata tioata. E mana'omia e tamaiti ona fai mata tioata? O nisi tina atonu na vaai i fomaʻi taʻutaʻua e taʻu atu ia i latou e aua neʻi faʻaaogainamata tioata a tamaiti, aua e oo lava i oloa mai fafo e le saogalemu. e moni lenei mea?
Na ta‘ua e le American Academy of Optometry (AOA) i se tasi taimi: O mata tioata o se mea e mana‘omia mo tagata o soo se vaitausaga, auā e sili atu le malosi o mata o tamaiti nai lo o tagata matutua, ma e faigofie ona oo atu ave o le ultraviolet i le retina, o lea e tāua tele ai mo i latou mata tioata.
E le faapea e le mafai e tamaiti ona fai matatioata mata, ae e tatau ona latou ofuina e sili atu nai lo tagata matutua.
E le'i leva ona fanau mai la'u lava pepe, sa ou matua faaeteete lava i le puipuia o le soifua maloloina o lona mata. A masani ona ou ave la'u fanau i fafo, e tatau i tagata matutua ma tamaiti ona fai mata tioata i le taimi e tasi. I le faaopoopo atu i le puipuia o mata, o ituaiga uma o le "Sia manaia!" “E manaia tele!” e le gata le viiga. E soifua maloloina ma fiafia tamaiti, aisea la e leai ai?
E faapefea la ona e filifilia matatioata mo lau fanau? E mafai ona tatou vaʻai i mataupu nei:
1. UV poloka fua
Filifili tioata e poloka ai le 100% o UVA ma UVB ave mo le maualuga o le puipuiga o le UV. A fa'atau matatioata a tamaiti, fa'amolemole filifili se fale gaosi masani ma fa'alogo lelei pe o le pasene o le puipuiga o le UV i luga o fa'atonuga e 100%.
2. Lanu tioata
Ole malosi ole puipuiga ole UV ole mata tioata e leai se mea e fa'atatau i le lanu o tioata. Afai lava e mafai e tioata ona poloka le 100% o ave o le la, e mafai ona e filifilia le lanu tioata e tusa ai ma le mea e fiafia i ai lau tama. Ae ui i lea, o suʻesuʻega o loʻo i ai nei o loʻo faʻaalia ai o le umi o le faʻaalia i le maualuga o le malosi o le malamalama vaaia, e taʻua foi o le "malamalama lanumoana", e mafai foi ona afaina ai mata. O le mea lea, pe a filifilia le lanu tioata, e mafai ona e mafaufau e filifili le amber poʻo le lanu apamemea e poloka ai le malamalama lanumoana. .
3. Tele tioata
O mata tioata ma tioata tetele e le gata ina puipuia mata, ae puipuia foi laumata ma le paʻu o loʻo siomia ai mata, o lea e sili ai le filifilia o mata tioata ma tioata tetele.
4. Mea tioata ma fa'avaa
Talu ai o tamaiti e olaola ma toaaga, e tatau ona fetaui lelei a latou matatioata mata i taʻaloga, ma e tatau ona filifilia ni tioata sili atu le saogalemu nai lo tioata tioata. E tatau ona fetuutuunai le faavaa ma punou gofie ina ia mautinoa e fetaui lelei matatioata i foliga.
5. E uiga i fusi faʻamau
Talu ai e umi se taimi e masani ai tamaiti laiti i le ofuina o matatioata mata, e fesoasoani le elastic e fa'apipi'i ai matatioata mata i luga o latou foliga ma taofia ai i latou mai le aveese i taimi uma ona o le fia iloa. Afai e mafai, filifili se faavaa e fesuia'i malumalu ma fusi mau ina ia mafai ai ona sui le malumalu pe a oo ina matua le pepe mata tioata ae le toe toso i lalo.
6. Tamaiti e iai fa'afitauli fa'asaga
O tamaiti e fai matatioata mo le va'ai po'o le va'ai mamao e mafai ona filifili e fai ni tioata e sui lanu, e pei o matatioata masani i totonu o le fale ae o le a otometi lava ona pogisa i le la e puipuia ai mata o tamaiti.
I le tulaga o sitaili, mo tamaiti matutua, e sili le tuʻuina atu ia i latou e filifili le sitaili latou te fiafia i ai, aua o tamaiti e fiafia i ai matua atonu e le fiafia i ai. O le fa'aaloalo ia latou filifiliga o le a atili ai ona latou naunau e fai mata tioata.
I le taimi lava e tasi, e tatau ona faamanatu atu o le faaleagaina o le susulu o le la i mata e le gata e tupu i aso la i le tautotogo ma le taumafanafana, ae e mafai foi ona tupu i aso puaoa i le tautoulu ma le taumalulu, ona o le susulu o le la e mafai ona ui atu i le puao ma ao manifinifi, o lea soʻo se taimi e te faia ai gaoioiga i fafo Tau lava ia manatua e fai mata tioata UV ma se pulou lautele.
Ma le mea mulimuli, e tatau foi ona tatou iloa o upu e le lelei nai lo upu ma galuega. E fai e matua matatioata mata pe a alu i fafo, e le gata e puipuia ai i latou lava, ae o se faataitaiga lelei foi mo a latou fanau ma taialaina i latou e atiina ae le masani lelei o le faia o mata tioata e puipuia ai o latou mata. O le mea lea, a e ave lau fanau i fafo i ofu matua-tamaiti, e mafai ona e fai faʻatasi mata tioata matagofie.
Afai e te fia iloa atili e uiga i matatioata faiga masani ma feutagaiga alamanuia, faʻamolemole asiasi i la matou upega tafaʻilagi ma faʻafesoʻotaʻi matou i soʻo se taimi.
Taimi meli: Tes-09-2023